Lần còn lại trong tài khoản chỉ còn 97 đồng đã thay đổi cách tôi nhìn nhận thị trường này.

Năm năm trước, tôi đã bỏ hết 600 đồng tiết kiệm được vào tiền điện tử. Ba ngày sau, tài khoản giảm còn chưa tới trăm đồng. Cảm giác đó tôi vẫn còn nhớ rõ — nước súp mì tràn lên bàn phím cũng chẳng còn tâm trí lau chùi, cả người như bị thị trường đạp mạnh một cái, chỉ còn biết đờ đẫn nhìn biểu đồ K-line.

97 đồng đó sau này trở thành khoản học phí đắt nhất của tôi. Nó khiến tôi hiểu ra một sự thật đau lòng: Trong thị trường này, những người nghĩ đến việc giàu nhanh trong một đêm hầu hết đã rút lui. Những người thực sự kiếm được tiền, trước tiên phải sống đủ lâu.

**Tôi chính là cái kiểu "lợn" điển hình**

Thời đó, bản thân tôi chính là ví dụ hoàn hảo của hình mẫu phản diện. Trong nhóm có người khoe ảnh chụp lợi nhuận "Ngày kiếm 3000", có bài viết ca ngợi "đòn bẩy gấp mười lần mới gọi là chơi", tôi còn chưa hiểu rõ K-line đã lao vào toàn bộ. Kết quả thì sao, thị trường đã cho tôi một cái tát.

Giờ đã làm nghề hơn năm, đã phân tích thị trường không ít, tôi có thể nói thẳng: chơi vốn nhỏ không phải để nhân nhanh gấp đôi, mà là để sống đủ lâu. Những tài khoản chết trong một hoặc hai năm, 90% là do tham lam.

**Làm thế nào để sống lâu hơn**

Tôi rút ra vài nguyên tắc cơ bản.

Đầu tiên là " thấy tốt thì chốt". Tôi đặt ra quy tắc chết chóc cho mình: lợi nhuận mỗi lần đạt 20%, lập tức bán một nửa. Nghe có vẻ ít lời hơn, nhưng đó mới là cách sống của nhà nhỏ lẻ. Trước tiên lấy tiền lời về, phần còn lại dù có giảm giá cũng không làm tổn thương tinh thần.

Cách nghĩ này rất đơn giản, như hái quả — chỉ hái những quả đã chín, mới là của mình, cứ chăm chăm nhìn quả to nhất cuối cùng lại chẳng hái được gì. Có thống kê, khi tổng lợi nhuận đạt 30% vốn gốc, nếu rút phần đầu tư ban đầu ra, đó là bước quan trọng để tồn tại lâu dài.

Thứ hai là "chăm chút". Không phải là mỗi giao dịch đều phải đắn đo, mà là thái độ với rủi ro phải cứng rắn. Trước đây tôi thức đêm dậy kiểm tra vị thế, không phải để kiếm nhanh, mà để đảm bảo mỗi lần đều do mình tính toán kỹ. Nhiều người thua lỗ chính là vì thế — dùng cảm giác để giao dịch, nghe tin đồn để mua coin, điều này chẳng khác gì đánh bạc.

Cuối cùng là về việc cắt lỗ. Chủ đề này nhiều người đã chán, nhưng thật sự không còn cách nào khác — cắt lỗ giống như bảo hiểm, trông có vẻ phí tiền, nhưng vào lúc nguy cấp lại cứu mạng. Đặt điểm cắt lỗ rõ ràng rồi kiên quyết thực hiện, đừng mang tâm lý may rủi.

**Tại sao vốn nhỏ dễ chết**

Căn bản, vốn nhỏ không chịu nổi dao động. Các nhà lớn có dự trữ vốn để mua đáy, còn nhà nhỏ thì không. Vì vậy, thà ít kiếm hơn một chút, cũng phải đảm bảo vốn gốc.

97 đồng dạy tôi một điều quan trọng nhất: Thị trường này không thiếu cơ hội kiếm tiền, thiếu là người sống đủ lâu. Mỗi người có thể trụ được năm năm ở đây đều dựa vào kiềm chế và kỷ luật. Những kỹ năng giao dịch hoa mỹ, đều không quan trọng bằng một quy tắc sinh tồn đơn giản.